سوگیری تناسب

سوگیری تناسب چیست؟

تمایل ذاتی انسان به این موضوع که هر رخداد بزرگی لزوماً علت بزرگی دارد «سوگیری تناسب» یا «Proportionality bias» نام دارد. این سوگیری اساس باور به «توهم توطئه» می باشد. (توهم توطئه، تئوری‌ای است که رویدادی کنونی یا تاریخی را نتیجه نقشه مخفیانه گروهی دسیسه‌گر می‌داند.)

این باور که دلایل یک واقعه باید متناسب با بزرگی آن باشد مغایر با نحوه تفکر منطقی است و می‌تواند مسیر استدلال ما را منحرف سازد و قضاوت ها و تصمیمات ما را تحت تاثیر قرار دهد.

اغلب ما دوست نداریم این حقیقت را باور کنیم که ما در دنیایی زندگی می‌کنیم که زندگی ما می‌تواند در یک چشم به هم زدن و خارج از کنترل ما دگرگون شود. این حقیقتی دلچسب نیست اما واقعیت دارد.

به همین دلیل است که پس از ترور جان اف کندی اکثر افراد بر این باور بودند که این اتفاق بزرگ، یک ترور برنامه‌ریزی شده و دقیق بوده که افراد زیادی در اجرای آن نقش داشته‌اند. این سناریو برای ذهن قابل قبول‌تر می‌باشد تا اینکه بخواهیم قبول کنیم این کار توسط یک فرد گانگستر به تنهایی صورت گرفته است. چطور می‌تواند انتخاب یک فرد بر سرنوشت یک ملت اثر داشته باشد!؟

همین دیدگاه در مورد بیماری «کوید 19» وجود داشت که همه گیری و تاثیر زیاد این ویروس در کل جهان حتماً پروژه‌ای برنامه‌ریزی شده می باشد. این اتفاق بزرگی است که باید دلایل و توضیحات بزرگی داشته باشد. در حالیکه در پزشکی و طبیعت وقایع بزرگ همیشه توضیحات بزرگ ندارند. اما مغز ما به دنبال توضیحات بزرگ برای اتفاقات بزرگ می‌باشد. در واقعیت، وقایع بزرگ نیاز به دلایل بزرگ ندارند. پریدن یک دانه انگور در گلو می‌تواند منجر به مرگ یک فرد شود و یا پیش می آید که رخ دادن یک زمین لرزه را در خواب احساس نکنیم. این موضوع با این قانون فیزیک که «برای هر عملی، عکس العملی برابر وجود دارد» در تضاد می‌باشد. زیرا این موضوعات فیزیک نیستند. متاسفانه ارتباطی بین بزرگی وقایع و بزرگی دلایل مربوط به آن وجود ندارد.

در تحقیقی که به شرکت کنندگان گفته شده بود یک هواپیما دچار سانحه شده و همه سرنشینان آن مردند بیشتر افراد تمایل داشتند که تصور کنند این حادثه، یک اتفاق تروریستی بوده است نسبت به حالتی که به آنها گفته شد که در سانحه هوایی که اتفاق افتاد همه افراد نجات یافتند. برای همین است وقتی می‌خواهیم عدد شانس خود برای مثال عدد 6 را در انداختن یک تاس بیاوریم چندین بار آن را به شدت تکان می‌دهیم زیرا تصور می‌کنیم عدد خوب آوردن، تلاش بیشتری می‌خواهد.

افرادی که برنامه نویسی می‌کنند می‌دانند که با جابجا شدن یک «کاما» کل سیستم می‌تواند از کار بیفتد و یا یک تغییر جزیی در اکوسیستمها، مثلا کمی افزایش دمای کره زمین، می‌تواند وقایع بزرگی به همراه داشته باشد.

این سوگیری شاید طبیعی به نظر بیاید اما می‌تواند مسیر تفکر منطقی را منحرف سازد. آگاهی به این موضوع که ما به طور ناخودآگاه اسیر قضاوتهای اشتباه می‌شویم می‌تواند گامی برای رهایی از آن باشد. ما باید مراقب فرض‌های اولیه خود در مورد رویدادها باشیم تا قربانی تمایلات ناخودآگاه خود نشویم.

لینک کوتاه پست: https://www.farzaanegi.com/?p=5139

اگه نظری در مورد این مطلب دارید خوشحال میشم با من در میان بگذارید….