نقش احساسات در تصمیم گیری
احساسات درگیر در تصمیم گیری کدامند؟
نقش احساسات در تصمیم گیری > دو دسته کلی از احساسات هنگام تصمیمگیری درگیر میباشند. دسته اول احساسات قابل پیشبینی و دسته دوم احساسات فوری هستند.
احساسات قابل پیشبینی (Expected emotions)، احساساتی هستند که بعنوان نتایج قابل پیش بینی احتمالات مختلف یک تصمیم ایجاد میشوند. برای مثال زمانیکه فرد تصمیم به خرید سهام یک شرکت مینماید تصور کاهش قیمت آن سهم میتواند منجر به ناراحتی او شود و یا تصور افزایش قیمت آن سهم منجر به خوشحالی او میگردد و یا تصور احساس پشیمانی که از نخریدن آن سهام می تواند تجربه کند. نکته مهم در مورد احساسات قابل پیشبینی این است که آنها تنها زمانی تجربه میشوند که نتایج تصمیم محقق گردد و در زمان تصمیمگیری تجربه نمیشوند. در واقع آنها شناختهایی در مورد احساسات آینده میباشند.
احساسات فوری (Immediate emotions) احساساتی هستند که در لحظه تصمیمگیری تجربه میشوند. احساسات فوری دو دسته هستند: احساسات بنیادی (Integral emotions) و احساسات اتفاقی (Incidental emotions)
احساسات بنیادی (Integral emotions)، احساساتی هستند که در اثر تفکر به عواقب آتی یک تصمیم ایجاد میشوند. برای مثال در فرایند تصمیمگیری خرید سهام، سرمایهگذار ممکن است ترس فوری ناشی از تفکر به کاهش قیمت سهم را تجربه کند. و یا شخصی که از پرواز میترسد هنگام تصمیمگیری برای سفر بهجای هواپیما از ماشین استفاده کند. در حالیکه از نظر آماری امنیت پرواز بیشتر است. احساسات بنیادی آنقدر تاثیرگذار هستند که حتی با وجود اطلاعات شناختی و ارائه راههای جایگزین، همچنان روی تصمیمات اثر دارند.
احساسات فوری بنیادی (یا نهادی) که ناشی از تفکر به پارامترهای یک تصمیم یا پیامدهای آن می باشد، در فرایند تصمیمگیری میتواند مفید باشد. برای مثال اگر فکر کردن در مورد تصمیمی شما را دچار اضطراب میسازد، این میتواند هشداری باشد که با دقت بیشتری به پیامدهای آن تصمیم فکر کنید و ریسکهای تصمیم را کاهش میدهد. اگر برای دادن پیشنهادی به مافوق خود احساس پشیمانی به شما دست میدهد این نیز نوعی احساس بنیادی مرتبط با تصمیم است.
احساسات اتفاقی (Incidental emotions)، نیز در لحظه تصمیمگیری وجود دارند اما ربطی به تصمیم مورد نظر ندارند و میتوانند از منابع بی ربط به تصمیم نشات گرفته باشند. برای مثال ممکن است شما قبل از رفتن به محل کار با شریک عاطفیتان بحث کرده باشید، احساسی که پیدا کردهاید بر تصمیمات شما در آن روز کاری تاثیر خواهد گذاشت. افراد غالباً احساسات اتفاقی خود را در تصمیمگیری دخالت میدهند زیرا تفکیک احساسی که منشا دیگری داشته با احساس ناشی از آن تصمیم برای آنها دشوار می باشد.
تحقیقات نشان میدهد که زمانیکه افراد با تصمیمات بسیار مهم مواجه میشوند، میتوانند با مداخله خود مانع از این شوند که احساسات اتفاقی و نامرتبط آنها بر آن تصمیم اثر بگذارد.
با وجود اینکه غلبه بر احساسات کار مشکلی هست، اما میتوانیم اثرات منفی احساسات بر کیفیت تصمیمهای خود را کمتر کنیم به شرط اینکه از احساسات خود و دلیل بروز آنها، آگاه باشیم.
نقش احساسات در تصمیم گیری > هر چند بخشی از روند تصمیمگیری انسان بر پایه سیستم یک و بر اساس احساسات میباشد، داشتن حالات روحی متفاوت نیز بر تصمیمات ما اثر دارد. مثلاً افراد ناراحت بیشتر تحت تاثیر لنگر قرار می گیرند و نسبت به افراد خنثی تصمیمات بدتری می گیرند. غم باعث توجه بیشتر به خود و زمینه ساز اندیشیدن بیشتر و تمایل به تغییر می باشد. افراد شاد خوشبین تر هستند و در شرایط بد، بدبین تر می شوند. ترس و اضطراب، تمایل به ریسک گریزی را بیشتر می کند اما خشم افراد را ریسک پذیر تر می کند.
تحقیقات نشان داده است که حتی میزان تابش نور خورشید بر نحوه تصمیم گیری افراد تاثیر مثبت و زیادی دارد. این موضوع می تواند با روحیه و خلق و خوی افراد در ارتباط باشد. برای مثال با حذف یک کشور از جام جهانی، بازار سهام آن کشور به دلیل ایجاد جو اجتماعی نا امیدی، با افت مواجه گردید. وقتی افراد دارای خلق مثبت هستند دارای قضاوتهای خوشبینانه هستند و بالعکس زمانیکه دارای خلقوخوی منفی هستند، به قضاوتهای بدبینانه تمایل پیدا میکنند.
در مقاله نقش شخصیت در تصمیم گیری را مطالعه کنید.
نحوه کاهش اثر احساسات بر تصمیمات مهم
نقش احساسات در تصمیم گیری > وقتی میخواهید تصمیم مهمی بگیرید، اولین مرحله این است که احساسات خود را بشناسید. سپس دریابید که چرا این احساس به شما دست داده است. لازم است بتوانید تشخیص دهید که این احساس عصبانیت یا اضطراب چرا در شما ایجاد شده است؟ آیا شما بخاطر ماهیت این تصمیم مضطرب هستید یا به این دلیل که فرزند شما امتحان مهمی دارد نگران هستید؟ اگر بتوانید تشخیص دهید که احساسات شما همان احساسات نهادی مرتبط با تصمیم هستند می توانید به مرحله سوم بروید. در این مرحله باید به معانی احساساتی که مرتبط با تصمیم هستند فکر کنید. اگر متوجه شدید که اضطراب شما بخاطر خود تصمیم نمیباشد (احساس اتفاقی بوده) میتوانید با استراتژیهایی این اضطراب را کاهش دهید. همینکه تشخیص دهید اضطرابی که دارید ربطی به تصمیم شما ندارد، از نظر روحی به شما کمک میکند که اضطراب را از تصمیم خود جدا کنید و تصمیم بهتری بگیرید.
لینک کوتاه پست: https://www.farzaanegi.com/?p=4399
اگه نظری در مورد این مطلب دارید خوشحال میشم با من در میان بگذارید….
پیام بگذارید